زادروز مردی که فرشته می دید
امروز زادروز آندری تارکوفسکی است . چهارم آوریل 1932 یعنی 82 سال پیش یکی از بزرگ ترین زیبایی آفرینان سینما و فیلمسازان مولف جهان پا به عرصه ی وجود گذاشت. پدرش شاعر برجسته آرسنی تارکوفسکی و مادرش ماریا ایوانووا ویشنیاکووا بود. او زیر نظر میخائیل رم در مدرسه سینمایی مسکو (VGIK)، تحصیل کرد. از تارکوفسکی چه می توان گفت ؟ از مردی که زیبا می دیدو زیبا به تصویر می کشید ؟ از مردی که فرشته می دید؟ 1 وی پس ازغلتک و ویولون که کاری دانشجویی محسوب می شود ،پنج فیلم اول خود را در شوروی ساخت. دو فیلم آخر او به ترتیب در ایتالیا و سوئد فیلمبرداری شدند.از مشخصه های فیلم های او می توان به معنا گرایانه بودن،با زمینه ای متافیزیکی به همراه برداشت های بلند،نامتعارف بودن در ساختار داراماتیک و استفاده هنرمندانه از تکنیک فیلمبرداری اشاره کرد. آری ،بیش از 8 فیلم نساخت اما مباحثی را در فیلمسازی و زمان در میان آورد که سینما را دگرگون ساخت؛ آنگونه پس از تارکوفسکی فیلمسازی بدل به رسالتی اندیشمندانه و انسانی شد . سینمای فاخر ، سینمای متعالی ، سینمای شاعرانه ،سینمایی همراه با آثار داوینچی ، موسیقی باخ و بتهون و وردی ، سینمای سفر به جهان باروک ، سینمای شعر های پر محتوا روی سکانس نما های پر معنا و پرسش های زندگی ساز و زنگی سوز .این است سینمای تارکوفسکی . به چالش کشیدن جنگ و زشتی هایش با دیدی تلخ شاعرانه و ذهنیت بی نظیر (کودکی ایوان۱۹۶۲ –برنده ی پانزده جایزه بین‌المللی از جمله شیر طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز و جایزه بزرگ جشنواره سان فرانسیسکو)،همدردی با تنهایی هنرمند (آندری روبلف۱۹۶۶ ) ،مواجهه آدمی با گذشته ، وجدان و خاطره ها (سولاریس۱۹۷۲)،بازخوانی شاعرانه و حدیث نفس فیلمساز در بازگشت به کودکی (آینه 1975 )،سفربه ناکجاها در راه تحقق آرزو های شخصی و اکتشاف ظرفیت های خویشتن (استاکر 1979) غربت و سرگردانی ادمی در برابر جهان رو به زوال (نوستالژیا1983)،لزوم از خود و منفعت شخصی خویش گذشتن برای نجات جهان (ایثار1986)بادیدن این آثار به مسئولیت انسانی ما افزوده می شود زیرا بر خلاف جهت سینمای ساده گراو سرگرم کننده رایج پلان به پلان سینمای تارکوفسکی فراخوانی است دردناک به اندیشدن و پرسشی ست هولناک که پس از این نقش تو در هستی چیست؟ اندری تارکوفسکی در ۲۹ دسامبر ۱۹۸۶به دلیل سرطان ریه در پاریس در گذشت. یادش گرامی نیما خسروی 1. بر روی سنگ گور تارکوفسکی چنین نوشته شده : "اینجا مردی آرمیده است که فرشته می دید."
